bestand: 
resultaat: 
001Stadsbestuur Wijk bij Duurstede
8Akte van verbond tussen Philips van Bourgondië, bisschop van Utrecht, de ridderschap aan beide zijden van de IJsel, de steden Utrecht, Amersfoort, Renen, Wijk, Deventer, Kampen en Zwolle en de kleine steden van het Oversticht, 29-1-1519
Bestandnaam:
001_008_001.jpg
Datering:
29-1-1519
Omvang:
1 charter
Opmerkingen:
Transcriptie door H.J. Postema, juli 2020.
Reden geen uitleen:
Dit stuk is gedigitaliseerd
Volgnummer:
1 van 20
Download
Hieronder kunt u het bestand downloaden: Download
Transcriptie

Philips van Bourgondie, van Gods gnaden bisscop 't Utrecht ende wy gemeen ritterscap aen beyden zyden der Yselen ende wy borgermeysteren, scepenen ende rade der stadt ende steden hierna bescreven als aen dese zyde aen dese zyde van Utrecht, van Montfoirt, van Renen ende van Wyck ende aen gheen zyde Deventer, Campen ende Swoll, mytten cleynen steden aldair maken kondt allen luyden voer ons ende onser alre nacomelingen, want onse gestichte, ecclesie aen beyden zyden der Yselen, ritterscap, stadt ende steden voirschreven, onsen borgeren ende onderzaten oick beyder zyden der Yselen voirschreven vele gewelts, onrechts, schaden ende overlastes the water ende the lande, in voertyden ghesciet is, ende noch dagelicx geschiet, dair sulcke weer ende wederstant nyet inne gedaen en wert alse well van noot geweest hadde ende dat wel meer mochte gheschien, soe zyn wy om dat the bett the verhueden myt goederen voirsinne wel bedocht ende myt beraden moede malckander mytten anderen samentlicken voir ons ende alle onsen nacomelingen tot ewigen dagen toe omme oirber ende nutticheyt des gemeens gestichts gunstelick over eengedragen sulcke punten ende voirwairden alse hier nae bescreven staen, inden yersten dat wy bisscop, ritterscap, stadt ende steden voirschreven ende all onse nacomelingen alle tractaten by ons offte onse voervaderen myt enige fursten, heren ofte lantscappen gemaict ende opgericht, in all hoeren volre macht onderhalden sullen die in hunne woorden blyven ende durch tgheen wy nu onderlinge overdragende werden inghenen punte noch articulen gecrenckt wesen mer sulcken tractaten altyt naegegaen zellen werden. Ende in gevall off ons die tractaten byden voirschreven heren, fursten, lantscappen off enich van hem feytelicken ende gewillichlijk gebroken ende nae hoeren verdragen yet gehalden off naegegaen ende werden dat wy alsdan weder sulcks gewelders ende vredebrekers 

ons vuegen houden dragen ende vervolch doen zellen myt malckanderen in maten als hier nae bescreven staen zall. Item om dan dese goede onderlinge vruntscap te hebben ende the onderhouden, zoe zellen die raden van ons Philips nu bisscop ende in toecomenden tyden onse nacomelingen bisscopen t’Utrecht aen dese zyde der Yselen woenachtich ende gegoet ende die rade aen gheen zyde der Yselen woenachtich ende gegoet in alle deses onses gestichts ende lant zaken altyt voirtaen samentlicken raden tot allen onses lants welvaeren des wy Philips, bisscop t’Utrecht, ende onse nacomelingen zoe dicwill wy ende zy des vermaent werden zellen ende onsen staten van beyden zyden der Yselen goetduncken zall toelaten ende gheen weygeringe doen en zellen. Item zoe zellen onse ende des gestichts staten van beyden zyden der Yselen voirscreven alle jare voirtaen inder maent junij eens by hoeren deputeerden byeen comen die yerste reyse t’Utrecht, ende d’ander reyse Overysel in enich der drie steden ende zoe voirt van jare the jare ende elxc alsoe zyn beurte by den anderen bycomen doen om communicatie the halden van allen lantzaken ende gebreken die dan zyn off aenstaende zellen morgen wesen, ende den dach sullix bycomende zellen zy diet zyn beurte is bycomen the doen den anderen ter goeder tyt binnen der maent voirschreven scriftelicke verwittigen dair dat yerste bycomen in junio naestcomende off wesen zall, ende zelmen oick gehouden wesen aen allen zyden wel meer mael sjaers sulcke bycomen the doen, nae dat die tyt ende zaken dat eyschen zellen. Item gevoert dan hier en boven dat van deser tyt voirt yemant waer die ons Philips nu ende onse nacomelingen bisscopen t’Utrecht off enich van ons, onser ecclesie, ritterscap, stadt ende steden voirschreven onse borgen offte onderzaten aen beyden zyden der Yselen veronrecht gewelt dede offt goet ende hairen namen in enigerwys dat is te 

weten off ons Philips, bisschop t’Utrecht, offt onse nacomelingen voirschreven gewelt off onrecht geschiede, als voirschreven is, ende ons ende onse nacomelingen by versoeck van ons selven offte hem aenden ghenen die ons offte onse nacomelingen dat gedaen hadde offte diemen billick dair omme versuecken zoude gheen bescheyt wedervaeren mochte, zoe zouden wy ofte onse nacomelingen dat thonen off doen thonen onser ecclesie van Utrecht ende onsen staten aen beyden zyden der Yselen die zouden dan voirt altehant dair om arbeyden ende  van hoeren rade ende vrunden off myt brieven ende borden dair om wtscynden aenden ghenen dair des noot waer off die men billick dair om versuecken zoude omme the besien off zy ons off onsen nacomelingen bisscopen inder tijt the bescheyde ende the rusten helpen conde. Ende en conde zy dan des niet gedaen binnen drie weken offte eenre maent then langhsten soe zoude onse ritterscap ende stadt van Utrecht ende anders onse steden aen beyden zyden voirschreven myt ons offte onse nacomelingen binnen drie weken offte eenre maent then langhsten dair naestvolgende myt allen onsen landen ridderen knechten luyden ende onderzaten beyder zyden der Yselen viande werden der gheenre off dies dair wy dat vervolch op gedaen hadden alse voirschreven helpen ons tsamentlicken elck van ons ende van hem malckenderen myt all onser ende hoer machten ende dat zall wesen the water ende the lande nae dien dattet noot is over ende dat oirloge all wt ende wairt dat onser ecclesie, ritterscap, stadt ende onsen steden van beyden zyden der Yselen voirschreven off hoer enich bysonder gewelt off onrecht geschiede dair hem by versueck van hem selven vanden ghenen die hem dat gedaen hadden, offte diemen billick dair omme versuecken zoude gheen bescheyt off wedervaren en mochte zoo zouden zy die dat gebreck hadden thonen

off doen thonen ons Philips nu ende onsen nacomelingen bisscoppen t’Utrecht ende den anderen ecclesie van Utrecht, ritterscap, stadt ende steden beyder zyden voirschreven ende zoe zouden wy onse nacomelingen ende die andere voirschreven rechtvoert dair omme arbeyden ende onse ende hunne vrunden off onse ende hunne brieven myt onse offte hunner boeden seynden the versuecken als voirschreven is. Ende en conden wy die ecclesie, ritterscap, stadt offte steden ende nacomelinge eniche van ons die aldus inden gebreke werden myt gunste nyet the bescheyde ende the rusten helpen noch gecomen binnen drie weken offte eenre maent then langxsten soe zouden wy Philips, bisscop t’Utrecht, ende onse nacomelingen nae ons sonder vertoch een generaell capittell doen leggen ende dair selfs bycomen ende dat vervolgen binnen eenre maent off sess weken then langxsten off als wy dair en binnen snelsten konnen ende zellen oick binnen der zelver tijt onse vervolch doen Overysell opter maelstat ther Nyerbruggen, ende die ghene die inne gebreken zijn zellen comen off hoer vrunden seynden in dat capittel generaell ende op die maelstadt ther Nyerbruggen, offt op plaetsen dair toe bequaem wesende elck tot zijnre tyt alse behoirlick is alse the thonen ons ende onse nacomelingen offt onse gestichte, ridder, ecclesie van Utrecht, ridderen ende knapen ende steden vanden lande aen beyden zyden voirschreven elcken tot zyner stat alse wy dese zyde int capittell then Doom ende Overysell ther Nyerbruggen sulcke gebreke als hem van gewelde ende onrechte geschiet zijn ende begeren van ons ende hemluyden troost, raet ende hulpe. Ende alse dese voirschreven tyt vanden vervolge omme gecomen is, soe zellen wy Philips, bisscop t’Utrecht, ende onse nacomelingen myt alle onse landen ridderen, knechten, luyden ende onderzaten ende wy ritterscap, stadt ende

steden voirschreven samentlick rechtevoert sonder vertreck viande werden yder gheenre off des gheens dair dat vervolch opgedaen waer ende weezen ons tsamentlick dair tegens ende sulcken gewelden wederstaen myt ganser trouwe myt all onser macht ende elcx van ons te water ende the lande dat oirloge all wt elckx op zyns selfs cost gewin ende verlies. Doch die costen elck dair van the dragen nae sulcker ordinantien als dan by ons tsamentlicken voer inganck der beden gevonden ende geordineert werden zall. Ende waert dat een ridende offte een reysende oirloge geviell the water off the lande aen welcker zyden der Yselen datter waer dair zellen wy Philips, bisscop t’Utrecht, ende onse nacomelingen ende wy ritterscap, stadt ende steden voirschreven ons altyt toebeseten myt allen vlyt alse wy haestelicxste konnen myt hulpe van reysinge luyden ende van peerden the lande offt the water myt sulcker verscap alse dair toebehoirt te onwelicken dair by the comen onse viande the wederstaen nae onser alremachte elcx op zyns zelfs cost, gewin ende verlies. Ende zonder enich besitt offte leger vallen aen eniger zyden der Ysell soe zouden wy malckanderen dien last vanden cost helpen dragen ende dat besaten myt redelicken dingen, soe dat ment doen ende hoeden mach. Ende dair nae soudemen wedersate van gewin ende verlies van gevangen ende van reysiger ende ridende hairen all nae advenant soe ons ende yelicken dat aentreffen zall. Ende wairt dat ons Philips, bisscop t’Utrecht, ende onsen nacomelingen offte onser ecclesien aen beyden zyde der Yselen, ritterscap, stadt ende steden insgelycken offte onser enich byzonder ergent onversien gewelt toequaeme dair wy haestelicken wederstant off verhalinge op doen mochten ende mosten eer wy beraet hadden ende die zaken dat alsoe eyschten 

dat wy tvoirschreven vervolch dair op niet doen konden vermoegens allen oude tractaten voeren geruert ende oick in maten deser over de achten ende verbanden soe zullen wy alsulcke gewelt dan moegen weren, lijden ende wederstaen ende oick sulcken gewelders, vianden, handadigen ende onse ende der onser goet vervolgen, ende myt gewelden wederhalen ende straffen zonder dat wy voirder in oirloge treden zellen myt wederwraeck tegens heren, fursten, landen off luyden then waer yerst alsdan vervolch gedaen werde naden ouden tractaten dair die stat grypen ende anders in maten deser tegenwoirdiger overdrachten ende verbants ende indien ons ende den beschedichden dan gheen bescheyt wedervaren en zell moegen van sulcken gewelden zoe zellen wy dan ende nae sulcken vervolch ende nyet eer gehouden wesen gemeenlick malckander den anderen dair inne bestandich wesen ende viande werden des gheens offt der gheenre dair dat tegens the doen waer ende helpen malckander den anderen dat wtdragen then eynde toe. Ende gevielt dattet ten oirloge quaeme zoe en zouden wy Philips nu ende onse nacomelingen bisschopen t’Utrecht ende wy ritterscap, stadt ende steden aen beyden zyden der Yselen voirschreven gheen bestant, zoene, vrede, vrintscap noch gelove dese verbande ende overdrachte the hynder aengaen noch maken die van buten den anderen. Ende wairt oick dattet then oirloge quaeme ende dat oirloge tot eniger redelicker ende bescheydelicker zoenen mochte comen zoe welcker van ons Philips nu offte onse nacomelingen inder tyt bisscopen t’Utrecht offte van d’ritterscap, stadt ende steden beyder zyden voirschreven dat aenginge die en zoude dat nyet vereenen willen mer hy zoude hem dair inne the bescheyden setten the zoenen by ons 

anderen dair dat oirloge niet op off duer en waer geresen. Voirt zynt voirwairden wairt zake dat tusschen ons Philips nu ende onse nacomelingen in elcker tyt bisscopen t’Utrecht offt onser enich van ons ritterscap, stadt ende steden beyder zyden voirschreven enige schelinge geviell in deser voirschreven weere off in anders enige punten dese verbande offt overdracht aenruerende des zouden wy allentlyck bescheyts ende zeden blyven aen die ander dien die schelinge minste aenruerende waer ende wes die dair inne over drogen ende voir tbeste vinden dat zouden die andere volgen ende dair nae voirtvaren. Item en zellen oick onse staten aen beyden zyden der Yselen in haeren privilegien, rechten, oudenheercomen, vryheyden ende lantbrieven die zy van ons Philips, bisscop t’Utrecht, hebben ende van onsen voirvaderen gehadt hebben by desen overdrachten offte verbant nyet vercort noch gecrenckt wesen mer wy zellen hem elcx die zyne oick geestelicken ende weertlicken onderhouden ende doen onderhouden ende hem sulcx all ongecrenckt ende zonder alle indracht nae gaen. Ende en zellen wy Philips nu bisscop t’Utrecht ende onse nacomelingen ende wy alle andere voirschreven ende onsen nacomelingen soe wy nu myt ghenen heren, fursten, landen noch luyden aliantie noch verbandt en hebben oick ons offte yemant van ons tot eniger tyt aliantien offt verbanden deen buten den anderen dese verbande ende overdrachte the hynder offte ther contrarie in enigerwys van sinte Mertens palen beschudden ende beschermen ende ons allen dair inne bewysen als goede sinte Mertens voirschreven anders ende sinte Mertens mannen myt ganser getrouwen ende gelove als wy van natuerlicke verbande schuldich zijn the doen. Ende wy alle voirschreven hebben 

geloeft ende loven vastelicken myt desen onsen brieve alle dese punte ende elck dair off bysonder malckanderen vast stede onverbrekelick ende geloeflick the halden ende elck den anderen gunstelick then besten the kennen ende nae the gaen. Sonder enigerhande argelist. Ende dit verbant ende overdrachte sall ingaen op date des briefs ende duren voir ons ende alle onsen nacomelingen then ewigen dagen toe. Ende deser brieve zijn thien dair wy Philips, bisscop t’Utrecht, eenen, onsen ritterscap aen dese ende gheenre zyden der Yselen elcx eenen ende oick onse stadt van Utrecht ende steden Amersfoirt, Renen, Wyck, Deventer, Campen ende Swoll elcx eenen off hebben. In oirkonde des zoe hebben wy Philips, bisscop, voir ons ende alle onsen nacomelingen onsen ende wy Johan, heer tot Montfoirt, joncker Daniel van Boelre, heere tot Bevervordt, Johan van Zuylen van Nyevelt, Johan van Renesse van Wulven, ritters, Geryt van Zuylen van Nyevelt ende Steven van Zuylen over ons zelven ende ther beden over ende van wegen des gemeen ritterscap aen dese zyde der Yselen ende allen ons ende hoeren nacomelingen onsen ende wy Adolf van Rechteren, Johan van Vorst, Adolff van Rutenberge, Ariaen van Rode, Reynalt van Coevoirden, Herman van Yselmode, Henrick Hagen[1] 

[1] Hierna is een gedeelte van de regel open gelaten.

over ons selven ende ther beden over ende van wegen des gemeen ritterscap aen dander zyde der Yselen, der landen van Sallant, van Twenthe, van Vollenhoeve, ende van Drenthe ende allen onsen ende hoeren nacomelingen onsen ende wy borgemeysteren, scepenen ende rade der stadt van Utrecht onser stadt ende voirt wy burgemeysteren, scepenen ende rade der steden Amersfoirt, Renen ende Wyck aen dese ende Deventer, Campen ende Swoll over dander zyde der Yselen voer ons ende over den anderen cleyne steden aldair oick voir ons ende allen onsen ende hoeren nacomelingen onser steden segelen aen desen brieff doen hangen. Gegeven t’ Utrecht int jair ons Heeren duysent vyff hondert ende negenthien des saterdages opten negenendetwintichsten dach in januario.

Gebruik CTRL + scroll om te scrollen