Archieven

Uw zoekacties: Gerechtsbestuur Darthuizen

056 Gerechtsbestuur Darthuizen

beacon
 
 
Inleiding
Het kleine gerecht Darthuizen lag tussen de gerechten Leersum, Doorn, Overlangbroek en Nederlangbroek. Het wordt voor het eerst genoemd in 1253 *  . De schout van Darthuizen, Everhardus, zoon van Everhardus, oefende namens de domproost van Utrecht het bestuur uit. Het gerecht Darthuizen was een Gaasbeeks leen. In 1459 verviel het dan ook aan de bisschop van Utrecht en later via de Habsburgse landsheren aan de Staten van Utrecht *  . In 1714 verkochten de Staten de heerlijke rechten, waarbij de ambachtsheer de schout en schepenen mocht aanstellen, aan Jan van Beuningen (zie inv.nr.35). Na diens dood in 1720 kwam de heerlijkheid Darthuizen door middel van openbare verkoop op 20 augustus 1721 in handen van Frederick Verwout. Na diens overlijden ging de heerlijkheid op 17 mei 1728 over op Johan Verbeek. Toen deze in 1744 stierf verwierf Frederick van de Honert de heerlijke rechten. Vervolgens kwam het goed in bezit van Abraham Jacob van der Dussen die de heerlijkheid op 22 september 1760 kocht. Na het verscheiden van Van der Dussen in 1793 werd Cornelis Jan van Nellesteyn de laatste 18e-eeuwse ambachtsheer. Drie jaar later, werden onder het nieuwe Bataafse bewind, alle heerlijkheden opgeheven.
Ten tijde van de Bataafse republiek werd Darthuizen voor een korte periode (1798-1802) bij Leersum gevoegd. In archivistisch opzicht heeft deze periode weinig sporen nagelaten. In 1802 werd Darthuizen weer een zelfstandig gerecht om in 1811 wederom bij Leersum gevoegd te worden. Om vervolgens in 1816 weer een zelfstandige gemeente te worden. In 1857 kwam Darthuizen definitief bij de gemeente Leersum *  .
In het archief viel geen systematische ordening te bespeuren. Derhalve is er (in 1974) gekozen voor een zaaksgewijze ordening van de stukken. In de inventaris zijn ook een viertal stukken opgenomen die betrekking hebben op de ambachtsheren.
Het archiefje is 0,40 strekkende meter groot.
Inventarisnummer 15 is helaas zoek geraakt.
Aanwijzingen voor de gebruiker
Inventaris
1. Verkiezingen, functionarissen, personeel
2 Stukken betreffende de verkiezing en benoeming van schepenen, 1725-1794
19-5-1792: Wij mr. Abraham Jacob van der Dussen, verklaare bij deeze uijt de voorschreven nominatie te hebben geeligeert gekoren en aangesteld tot schepenen van onzen gerechte van Darthuijsen aanvank te neemen met deezen jaare 1792: Jan Brouwer, Jan Versteegh, Gijsbert van Swieten, Gijsbert van Vulpen.
Met last om zigh omtrent het bedienen van haar schepen ampt te gedragen en te reguleeren na de placcaten en ordonnantien van haar edele mogende de heeren staaten ’s lands van Utrecht, willende en begerende dat een ieder die zulkx zoude mogen aangaan de voornoemde schepenen over onze ambagtsheerlijkheid van Darthuijsen zullen hebben te erkennen en te respecteren, mits dat zij bij het aanvaarden van haar ampt, den behoorlijken eed voor onzen schout en die van den gerechte zullen hebben te doen.
Actum Utrecht den 19e maij 1792 en was ondertekent
A.J. van Dussen.
056 Gerechtsbestuur Darthuizen
Inventaris
1. Verkiezingen, functionarissen, personeel
2 Stukken betreffende de verkiezing en benoeming van schepenen, 1725-1794
19-5-1792: Wij mr. Abraham Jacob van der Dussen, verklaare bij deeze uijt de voorschreven nominatie te hebben geeligeert gekoren en aangesteld tot schepenen van onzen gerechte van Darthuijsen aanvank te neemen met deezen jaare 1792: Jan Brouwer, Jan Versteegh, Gijsbert van Swieten, Gijsbert van Vulpen.
Met last om zigh omtrent het bedienen van haar schepen ampt te gedragen en te reguleeren na de placcaten en ordonnantien van haar edele mogende de heeren staaten ’s lands van Utrecht, willende en begerende dat een ieder die zulkx zoude mogen aangaan de voornoemde schepenen over onze ambagtsheerlijkheid van Darthuijsen zullen hebben te erkennen en te respecteren, mits dat zij bij het aanvaarden van haar ampt, den behoorlijken eed voor onzen schout en die van den gerechte zullen hebben te doen.
Actum Utrecht den 19e maij 1792 en was ondertekent
A.J. van Dussen.
Datering:
19-5-1792

Kenmerken

Datering:
1666-1811
Plaatsnaam:
Darthuizen
Omvang:
0,24
Openbaarheid:
Geheel openbaar
Soort archief:
Archieven van gemeentelijke organen
Herkomst:
Overheid_U
Auteur:
T.M. Lisman-Schaap, H.J. Postema, D. Ruiter
Rechtsvoorgangers:
Gemeentebestuur Darthuizen
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Regionaal Archief Zuid-Utrecht, Wijk bij Duurstede. Toegang 056 Gerechtsbestuur Darthuizen 1666-1811
VERKORT:
NL-WbdRAZU. 056