056 Gerechtsbestuur Darthuizen
056
Gerechtsbestuur Darthuizen
Inleiding
Het kleine gerecht Darthuizen lag tussen de gerechten Leersum, Doorn, Overlangbroek en Nederlangbroek. Het wordt voor het eerst genoemd in 1253 * . De schout van Darthuizen, Everhardus, zoon van Everhardus, oefende namens de domproost van Utrecht het bestuur uit. Het gerecht Darthuizen was een Gaasbeeks leen. In 1459 verviel het dan ook aan de bisschop van Utrecht en later via de Habsburgse landsheren aan de Staten van Utrecht * . In 1714 verkochten de Staten de heerlijke rechten, waarbij de ambachtsheer de schout en schepenen mocht aanstellen, aan Jan van Beuningen (zie inv.nr.35). Na diens dood in 1720 kwam de heerlijkheid Darthuizen door middel van openbare verkoop op 20 augustus 1721 in handen van Frederick Verwout. Na diens overlijden ging de heerlijkheid op 17 mei 1728 over op Johan Verbeek. Toen deze in 1744 stierf verwierf Frederick van de Honert de heerlijke rechten. Vervolgens kwam het goed in bezit van Abraham Jacob van der Dussen die de heerlijkheid op 22 september 1760 kocht. Na het verscheiden van Van der Dussen in 1793 werd Cornelis Jan van Nellesteyn de laatste 18e-eeuwse ambachtsheer. Drie jaar later, werden onder het nieuwe Bataafse bewind, alle heerlijkheden opgeheven.
Ten tijde van de Bataafse republiek werd Darthuizen voor een korte periode (1798-1802) bij Leersum gevoegd. In archivistisch opzicht heeft deze periode weinig sporen nagelaten. In 1802 werd Darthuizen weer een zelfstandig gerecht om in 1811 wederom bij Leersum gevoegd te worden. Om vervolgens in 1816 weer een zelfstandige gemeente te worden. In 1857 kwam Darthuizen definitief bij de gemeente Leersum * .
In het archief viel geen systematische ordening te bespeuren. Derhalve is er (in 1974) gekozen voor een zaaksgewijze ordening van de stukken. In de inventaris zijn ook een viertal stukken opgenomen die betrekking hebben op de ambachtsheren.
Het archiefje is 0,40 strekkende meter groot.
Het archiefje is 0,40 strekkende meter groot.
Inventarisnummer 15 is helaas zoek geraakt.
laatste wijziging 21-10-2021
428 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden
Inventaris
3. Belastingen
13 Leggers van het oudschild- en schellinggeld, 1686, 1696 en 1706
9-3-1686: Copia
Van den Blaeffaert off legger van het oudsz ende Schellingh gelt van de Landerijen onder Darthuijsen, mitsgrs van der selver Eijgenaers ende Bruijckers
Joost van Dompselaer Eijgenaer van twee hoeven Landts bruijckt Jan van Broechuijsen s Jaers om Lx Car gl f[aci]t xxviij ouds xiiij st
nu Eijgenaer ende bruijcker Rudolph van Arckel Heer van Broechuijsen
Joost van Dompselaer ende Dirck van Oostrum een hoeff Lande offte meer bruijckt Jan voorsz s jaers om xxj Car: gl ft x ouds
nu Eijgenaer ende Bruijcker den Heer van Broechuijsen
Jan van Broechuijsen een hofstadt met twee mergen Landts hem selven toebehorende bruijckt Dirck Claesz s Jaers om ix thils gul ft v oudst xv st
nu Eijgenaer den Heer van Broechuijsen ende Bruijcker Mor Lambertsz
Het Clooster tot Wijck een halve hoeff Landts, bruijckt Elis Hermansz s jaers om viij mudden Utrechtsz maet elcke mudde gereeckent voor xxxix strs ft vij oudsz xviij sts
Nu Eijgenaer den Heer van Maersbergen ende Bruijcker Steven Antonisz nu Antonis Stevensz
Het Clooster tot Wijck een halve hoeff Landts bruijckt Antonis Pelgrimsz s Jaers om vijff amersfoortsz mudden Rogge elcke mud tot xxxix strs ft iiij ouds xxvij st
Nu Eijgenaer den Heer van Maersbergen ende bruijcker Steven Antonisz nu sijn soon Antonis Stevensz
Dirck Ruijsch ander halve hoeff Landts Bruijcker Antonis Pelgrimsz s Jaers om xxvij ouds
Nu Eijgenaer ende Bruijcker den heer van Maersbergen ende nu Evert Petersz
Die Capelle tot Darthuijsen een mergen bruijckt Anthonis van Vechten s Jaers om een mud Rogge Utrechts f: xxv strs
Nu Eijgenaer ende Bruijcker den Hr van Maersbergen nu Evert Petersz nu Cornelis Woutersz beijden
Van den Blaeffaert off legger van het oudsz ende Schellingh gelt van de Landerijen onder Darthuijsen, mitsgrs van der selver Eijgenaers ende Bruijckers
Joost van Dompselaer Eijgenaer van twee hoeven Landts bruijckt Jan van Broechuijsen s Jaers om Lx Car gl f[aci]t xxviij ouds xiiij st
nu Eijgenaer ende bruijcker Rudolph van Arckel Heer van Broechuijsen
Joost van Dompselaer ende Dirck van Oostrum een hoeff Lande offte meer bruijckt Jan voorsz s jaers om xxj Car: gl ft x ouds
nu Eijgenaer ende Bruijcker den Heer van Broechuijsen
Jan van Broechuijsen een hofstadt met twee mergen Landts hem selven toebehorende bruijckt Dirck Claesz s Jaers om ix thils gul ft v oudst xv st
nu Eijgenaer den Heer van Broechuijsen ende Bruijcker Mor Lambertsz
Het Clooster tot Wijck een halve hoeff Landts, bruijckt Elis Hermansz s jaers om viij mudden Utrechtsz maet elcke mudde gereeckent voor xxxix strs ft vij oudsz xviij sts
Nu Eijgenaer den Heer van Maersbergen ende Bruijcker Steven Antonisz nu Antonis Stevensz
Het Clooster tot Wijck een halve hoeff Landts bruijckt Antonis Pelgrimsz s Jaers om vijff amersfoortsz mudden Rogge elcke mud tot xxxix strs ft iiij ouds xxvij st
Nu Eijgenaer den Heer van Maersbergen ende bruijcker Steven Antonisz nu sijn soon Antonis Stevensz
Dirck Ruijsch ander halve hoeff Landts Bruijcker Antonis Pelgrimsz s Jaers om xxvij ouds
Nu Eijgenaer ende Bruijcker den heer van Maersbergen ende nu Evert Petersz
Die Capelle tot Darthuijsen een mergen bruijckt Anthonis van Vechten s Jaers om een mud Rogge Utrechts f: xxv strs
Nu Eijgenaer ende Bruijcker den Hr van Maersbergen nu Evert Petersz nu Cornelis Woutersz beijden
056 Gerechtsbestuur Darthuizen
Inventaris
3. Belastingen
13 Leggers van het oudschild- en schellinggeld, 1686, 1696 en 1706
9-3-1686: Copia
Van den Blaeffaert off legger van het oudsz ende Schellingh gelt van de Landerijen onder Darthuijsen, mitsgrs van der selver Eijgenaers ende Bruijckers
Joost van Dompselaer Eijgenaer van twee hoeven Landts bruijckt Jan van Broechuijsen s Jaers om Lx Car gl f[aci]t xxviij ouds xiiij st
nu Eijgenaer ende bruijcker Rudolph van Arckel Heer van Broechuijsen
Joost van Dompselaer ende Dirck van Oostrum een hoeff Lande offte meer bruijckt Jan voorsz s jaers om xxj Car: gl ft x ouds
nu Eijgenaer ende Bruijcker den Heer van Broechuijsen
Jan van Broechuijsen een hofstadt met twee mergen Landts hem selven toebehorende bruijckt Dirck Claesz s Jaers om ix thils gul ft v oudst xv st
nu Eijgenaer den Heer van Broechuijsen ende Bruijcker Mor Lambertsz
Het Clooster tot Wijck een halve hoeff Landts, bruijckt Elis Hermansz s jaers om viij mudden Utrechtsz maet elcke mudde gereeckent voor xxxix strs ft vij oudsz xviij sts
Nu Eijgenaer den Heer van Maersbergen ende Bruijcker Steven Antonisz nu Antonis Stevensz
Het Clooster tot Wijck een halve hoeff Landts bruijckt Antonis Pelgrimsz s Jaers om vijff amersfoortsz mudden Rogge elcke mud tot xxxix strs ft iiij ouds xxvij st
Nu Eijgenaer den Heer van Maersbergen ende bruijcker Steven Antonisz nu sijn soon Antonis Stevensz
Dirck Ruijsch ander halve hoeff Landts Bruijcker Antonis Pelgrimsz s Jaers om xxvij ouds
Nu Eijgenaer ende Bruijcker den heer van Maersbergen ende nu Evert Petersz
Die Capelle tot Darthuijsen een mergen bruijckt Anthonis van Vechten s Jaers om een mud Rogge Utrechts f: xxv strs
Nu Eijgenaer ende Bruijcker den Hr van Maersbergen nu Evert Petersz nu Cornelis Woutersz beijden
Van den Blaeffaert off legger van het oudsz ende Schellingh gelt van de Landerijen onder Darthuijsen, mitsgrs van der selver Eijgenaers ende Bruijckers
Joost van Dompselaer Eijgenaer van twee hoeven Landts bruijckt Jan van Broechuijsen s Jaers om Lx Car gl f[aci]t xxviij ouds xiiij st
nu Eijgenaer ende bruijcker Rudolph van Arckel Heer van Broechuijsen
Joost van Dompselaer ende Dirck van Oostrum een hoeff Lande offte meer bruijckt Jan voorsz s jaers om xxj Car: gl ft x ouds
nu Eijgenaer ende Bruijcker den Heer van Broechuijsen
Jan van Broechuijsen een hofstadt met twee mergen Landts hem selven toebehorende bruijckt Dirck Claesz s Jaers om ix thils gul ft v oudst xv st
nu Eijgenaer den Heer van Broechuijsen ende Bruijcker Mor Lambertsz
Het Clooster tot Wijck een halve hoeff Landts, bruijckt Elis Hermansz s jaers om viij mudden Utrechtsz maet elcke mudde gereeckent voor xxxix strs ft vij oudsz xviij sts
Nu Eijgenaer den Heer van Maersbergen ende Bruijcker Steven Antonisz nu Antonis Stevensz
Het Clooster tot Wijck een halve hoeff Landts bruijckt Antonis Pelgrimsz s Jaers om vijff amersfoortsz mudden Rogge elcke mud tot xxxix strs ft iiij ouds xxvij st
Nu Eijgenaer den Heer van Maersbergen ende bruijcker Steven Antonisz nu sijn soon Antonis Stevensz
Dirck Ruijsch ander halve hoeff Landts Bruijcker Antonis Pelgrimsz s Jaers om xxvij ouds
Nu Eijgenaer ende Bruijcker den heer van Maersbergen ende nu Evert Petersz
Die Capelle tot Darthuijsen een mergen bruijckt Anthonis van Vechten s Jaers om een mud Rogge Utrechts f: xxv strs
Nu Eijgenaer ende Bruijcker den Hr van Maersbergen nu Evert Petersz nu Cornelis Woutersz beijden
Datering:
9-3-1686
laatste wijziging 02-11-2020
laatste wijziging 21-10-2021
428 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden
Kenmerken
Datering:
1666-1811
Plaatsnaam:
Darthuizen
Omvang:
0,24
Openbaarheid:
Geheel openbaar
Soort archief:
Archieven van gemeentelijke organen
Herkomst:
Overheid_U
Auteur:
T.M. Lisman-Schaap, H.J. Postema, D. Ruiter
Rechtsvoorgangers:
Gemeentebestuur Darthuizen
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Regionaal Archief Zuid-Utrecht, Wijk bij Duurstede. Toegang 056 Gerechtsbestuur Darthuizen 1666-1811
VERKORT:
NL-WbdRAZU. 056
VOLLEDIG:
Regionaal Archief Zuid-Utrecht, Wijk bij Duurstede. Toegang 056 Gerechtsbestuur Darthuizen 1666-1811
VERKORT:
NL-WbdRAZU. 056
Categorie:
laatste wijziging 21-10-2021
428 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden