056 Gerechtsbestuur Darthuizen
056
Gerechtsbestuur Darthuizen
Inleiding
Het kleine gerecht Darthuizen lag tussen de gerechten Leersum, Doorn, Overlangbroek en Nederlangbroek. Het wordt voor het eerst genoemd in 1253 * . De schout van Darthuizen, Everhardus, zoon van Everhardus, oefende namens de domproost van Utrecht het bestuur uit. Het gerecht Darthuizen was een Gaasbeeks leen. In 1459 verviel het dan ook aan de bisschop van Utrecht en later via de Habsburgse landsheren aan de Staten van Utrecht * . In 1714 verkochten de Staten de heerlijke rechten, waarbij de ambachtsheer de schout en schepenen mocht aanstellen, aan Jan van Beuningen (zie inv.nr.35). Na diens dood in 1720 kwam de heerlijkheid Darthuizen door middel van openbare verkoop op 20 augustus 1721 in handen van Frederick Verwout. Na diens overlijden ging de heerlijkheid op 17 mei 1728 over op Johan Verbeek. Toen deze in 1744 stierf verwierf Frederick van de Honert de heerlijke rechten. Vervolgens kwam het goed in bezit van Abraham Jacob van der Dussen die de heerlijkheid op 22 september 1760 kocht. Na het verscheiden van Van der Dussen in 1793 werd Cornelis Jan van Nellesteyn de laatste 18e-eeuwse ambachtsheer. Drie jaar later, werden onder het nieuwe Bataafse bewind, alle heerlijkheden opgeheven.
Ten tijde van de Bataafse republiek werd Darthuizen voor een korte periode (1798-1802) bij Leersum gevoegd. In archivistisch opzicht heeft deze periode weinig sporen nagelaten. In 1802 werd Darthuizen weer een zelfstandig gerecht om in 1811 wederom bij Leersum gevoegd te worden. Om vervolgens in 1816 weer een zelfstandige gemeente te worden. In 1857 kwam Darthuizen definitief bij de gemeente Leersum * .
In het archief viel geen systematische ordening te bespeuren. Derhalve is er (in 1974) gekozen voor een zaaksgewijze ordening van de stukken. In de inventaris zijn ook een viertal stukken opgenomen die betrekking hebben op de ambachtsheren.
Het archiefje is 0,40 strekkende meter groot.
Het archiefje is 0,40 strekkende meter groot.
Inventarisnummer 15 is helaas zoek geraakt.
laatste wijziging 21-10-2021
428 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden
Inventaris
3. Belastingen
13 Leggers van het oudschild- en schellinggeld, 1686, 1696 en 1706
5-1706: Cop[ie] van[den] Blaffaerd off legger van het ouds schell geld van[den] landerijen onder Darthuijsen mitsgrs van derselver Eijgenaers ende Bruijckers
Joost van Dompselaer Eijgenaar van twee hoeven lands bruijct Jan van Broeckhuijsen des jaers om lx K gl: ft xxviij ouds xiiij strs
nu Eijgenaar ende Bruijcker van[den] voorsz 2 hoeven landt Jonr Rudolph van Arkel heer van Broeckhuijsen
Joost van Dompselaer en Dirk van Oostrum een hoeve Landt off meer bruijct Jan voorsz om xxj K gl facit x ouds
nu eijgenaar ende bruijcker den hr van Broechuijsen
uts een hofstede met 2 mr v outs xv sts bruijckt Cornelis Petersz Woudenberg
Het klooster tot Wijck een halve hoeve lants Bruijckt Dirck Hermens s jaers om 8 mudden rogge Utregts mate elcke mudde gereeckent voor xxv sts vij ouds xviij sts
nu Eijgenaer den hr Dijckgrave Willem vander Meulen en gebruijct Steven Antonis off sijn soon
Uts een halve hoeve landts bruijct Antonis Pelgrumsz om vijff Amersfoortse mudden Rogge xxxix ft iiij ouds xxvij strs
nu eijgenaer en bruijcker als voren
Dirck Ruijsch anderhalve hoeve bruijcker Antonis Pelgrimsz s jaers om xxvij ouds
nu Eijgenaer den hr Dijckgrave voornt bruijcker de wed Cornelis Woutersz
De Cappelle tot Darthuijsen ene mr bruijckt Antonis van Vegten s Jaers om een mudde Rogger ft xxv st
Nu eijgenaer ende bruijkster uts
Antonis van Velpen agt mr landt bruijcker Adriaen Bouman en dirck Claesz s jaers om agt mudden Rogge dat mudde xxv strs ft iiij ouds xxxij st
nu eijgenaer van een gedeelte den hre Dijckgrave van der Meulen lastende j outs xxxij strs Bruijckster de wed van Cornelis Woutersz
Cruijff Petersz eijgenr van een gedeelte lastende ij ouds nu sijne kinderen en erfgenamen ende gebruijken selfs
ende van het resterende eijgenaers de vrouw van Maarsbergen bruijcker Aert Jansz Boon lastende j ouds
Joost van Dompselaer Eijgenaar van twee hoeven lands bruijct Jan van Broeckhuijsen des jaers om lx K gl: ft xxviij ouds xiiij strs
nu Eijgenaar ende Bruijcker van[den] voorsz 2 hoeven landt Jonr Rudolph van Arkel heer van Broeckhuijsen
Joost van Dompselaer en Dirk van Oostrum een hoeve Landt off meer bruijct Jan voorsz om xxj K gl facit x ouds
nu eijgenaar ende bruijcker den hr van Broechuijsen
uts een hofstede met 2 mr v outs xv sts bruijckt Cornelis Petersz Woudenberg
Het klooster tot Wijck een halve hoeve lants Bruijckt Dirck Hermens s jaers om 8 mudden rogge Utregts mate elcke mudde gereeckent voor xxv sts vij ouds xviij sts
nu Eijgenaer den hr Dijckgrave Willem vander Meulen en gebruijct Steven Antonis off sijn soon
Uts een halve hoeve landts bruijct Antonis Pelgrumsz om vijff Amersfoortse mudden Rogge xxxix ft iiij ouds xxvij strs
nu eijgenaer en bruijcker als voren
Dirck Ruijsch anderhalve hoeve bruijcker Antonis Pelgrimsz s jaers om xxvij ouds
nu Eijgenaer den hr Dijckgrave voornt bruijcker de wed Cornelis Woutersz
De Cappelle tot Darthuijsen ene mr bruijckt Antonis van Vegten s Jaers om een mudde Rogger ft xxv st
Nu eijgenaer ende bruijkster uts
Antonis van Velpen agt mr landt bruijcker Adriaen Bouman en dirck Claesz s jaers om agt mudden Rogge dat mudde xxv strs ft iiij ouds xxxij st
nu eijgenaer van een gedeelte den hre Dijckgrave van der Meulen lastende j outs xxxij strs Bruijckster de wed van Cornelis Woutersz
Cruijff Petersz eijgenr van een gedeelte lastende ij ouds nu sijne kinderen en erfgenamen ende gebruijken selfs
ende van het resterende eijgenaers de vrouw van Maarsbergen bruijcker Aert Jansz Boon lastende j ouds
056 Gerechtsbestuur Darthuizen
Inventaris
3. Belastingen
13 Leggers van het oudschild- en schellinggeld, 1686, 1696 en 1706
5-1706: Cop[ie] van[den] Blaffaerd off legger van het ouds schell geld van[den] landerijen onder Darthuijsen mitsgrs van derselver Eijgenaers ende Bruijckers
Joost van Dompselaer Eijgenaar van twee hoeven lands bruijct Jan van Broeckhuijsen des jaers om lx K gl: ft xxviij ouds xiiij strs
nu Eijgenaar ende Bruijcker van[den] voorsz 2 hoeven landt Jonr Rudolph van Arkel heer van Broeckhuijsen
Joost van Dompselaer en Dirk van Oostrum een hoeve Landt off meer bruijct Jan voorsz om xxj K gl facit x ouds
nu eijgenaar ende bruijcker den hr van Broechuijsen
uts een hofstede met 2 mr v outs xv sts bruijckt Cornelis Petersz Woudenberg
Het klooster tot Wijck een halve hoeve lants Bruijckt Dirck Hermens s jaers om 8 mudden rogge Utregts mate elcke mudde gereeckent voor xxv sts vij ouds xviij sts
nu Eijgenaer den hr Dijckgrave Willem vander Meulen en gebruijct Steven Antonis off sijn soon
Uts een halve hoeve landts bruijct Antonis Pelgrumsz om vijff Amersfoortse mudden Rogge xxxix ft iiij ouds xxvij strs
nu eijgenaer en bruijcker als voren
Dirck Ruijsch anderhalve hoeve bruijcker Antonis Pelgrimsz s jaers om xxvij ouds
nu Eijgenaer den hr Dijckgrave voornt bruijcker de wed Cornelis Woutersz
De Cappelle tot Darthuijsen ene mr bruijckt Antonis van Vegten s Jaers om een mudde Rogger ft xxv st
Nu eijgenaer ende bruijkster uts
Antonis van Velpen agt mr landt bruijcker Adriaen Bouman en dirck Claesz s jaers om agt mudden Rogge dat mudde xxv strs ft iiij ouds xxxij st
nu eijgenaer van een gedeelte den hre Dijckgrave van der Meulen lastende j outs xxxij strs Bruijckster de wed van Cornelis Woutersz
Cruijff Petersz eijgenr van een gedeelte lastende ij ouds nu sijne kinderen en erfgenamen ende gebruijken selfs
ende van het resterende eijgenaers de vrouw van Maarsbergen bruijcker Aert Jansz Boon lastende j ouds
Joost van Dompselaer Eijgenaar van twee hoeven lands bruijct Jan van Broeckhuijsen des jaers om lx K gl: ft xxviij ouds xiiij strs
nu Eijgenaar ende Bruijcker van[den] voorsz 2 hoeven landt Jonr Rudolph van Arkel heer van Broeckhuijsen
Joost van Dompselaer en Dirk van Oostrum een hoeve Landt off meer bruijct Jan voorsz om xxj K gl facit x ouds
nu eijgenaar ende bruijcker den hr van Broechuijsen
uts een hofstede met 2 mr v outs xv sts bruijckt Cornelis Petersz Woudenberg
Het klooster tot Wijck een halve hoeve lants Bruijckt Dirck Hermens s jaers om 8 mudden rogge Utregts mate elcke mudde gereeckent voor xxv sts vij ouds xviij sts
nu Eijgenaer den hr Dijckgrave Willem vander Meulen en gebruijct Steven Antonis off sijn soon
Uts een halve hoeve landts bruijct Antonis Pelgrumsz om vijff Amersfoortse mudden Rogge xxxix ft iiij ouds xxvij strs
nu eijgenaer en bruijcker als voren
Dirck Ruijsch anderhalve hoeve bruijcker Antonis Pelgrimsz s jaers om xxvij ouds
nu Eijgenaer den hr Dijckgrave voornt bruijcker de wed Cornelis Woutersz
De Cappelle tot Darthuijsen ene mr bruijckt Antonis van Vegten s Jaers om een mudde Rogger ft xxv st
Nu eijgenaer ende bruijkster uts
Antonis van Velpen agt mr landt bruijcker Adriaen Bouman en dirck Claesz s jaers om agt mudden Rogge dat mudde xxv strs ft iiij ouds xxxij st
nu eijgenaer van een gedeelte den hre Dijckgrave van der Meulen lastende j outs xxxij strs Bruijckster de wed van Cornelis Woutersz
Cruijff Petersz eijgenr van een gedeelte lastende ij ouds nu sijne kinderen en erfgenamen ende gebruijken selfs
ende van het resterende eijgenaers de vrouw van Maarsbergen bruijcker Aert Jansz Boon lastende j ouds
Datering:
5-1706
laatste wijziging 02-11-2020
laatste wijziging 21-10-2021
428 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden
Kenmerken
Datering:
1666-1811
Plaatsnaam:
Darthuizen
Omvang:
0,24
Openbaarheid:
Geheel openbaar
Soort archief:
Archieven van gemeentelijke organen
Herkomst:
Overheid_U
Auteur:
T.M. Lisman-Schaap, H.J. Postema, D. Ruiter
Rechtsvoorgangers:
Gemeentebestuur Darthuizen
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Regionaal Archief Zuid-Utrecht, Wijk bij Duurstede. Toegang 056 Gerechtsbestuur Darthuizen 1666-1811
VERKORT:
NL-WbdRAZU. 056
VOLLEDIG:
Regionaal Archief Zuid-Utrecht, Wijk bij Duurstede. Toegang 056 Gerechtsbestuur Darthuizen 1666-1811
VERKORT:
NL-WbdRAZU. 056
Categorie:
laatste wijziging 21-10-2021
428 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden