056 Gerechtsbestuur Darthuizen
056
Gerechtsbestuur Darthuizen
Inleiding
Het kleine gerecht Darthuizen lag tussen de gerechten Leersum, Doorn, Overlangbroek en Nederlangbroek. Het wordt voor het eerst genoemd in 1253 * . De schout van Darthuizen, Everhardus, zoon van Everhardus, oefende namens de domproost van Utrecht het bestuur uit. Het gerecht Darthuizen was een Gaasbeeks leen. In 1459 verviel het dan ook aan de bisschop van Utrecht en later via de Habsburgse landsheren aan de Staten van Utrecht * . In 1714 verkochten de Staten de heerlijke rechten, waarbij de ambachtsheer de schout en schepenen mocht aanstellen, aan Jan van Beuningen (zie inv.nr.35). Na diens dood in 1720 kwam de heerlijkheid Darthuizen door middel van openbare verkoop op 20 augustus 1721 in handen van Frederick Verwout. Na diens overlijden ging de heerlijkheid op 17 mei 1728 over op Johan Verbeek. Toen deze in 1744 stierf verwierf Frederick van de Honert de heerlijke rechten. Vervolgens kwam het goed in bezit van Abraham Jacob van der Dussen die de heerlijkheid op 22 september 1760 kocht. Na het verscheiden van Van der Dussen in 1793 werd Cornelis Jan van Nellesteyn de laatste 18e-eeuwse ambachtsheer. Drie jaar later, werden onder het nieuwe Bataafse bewind, alle heerlijkheden opgeheven.
Ten tijde van de Bataafse republiek werd Darthuizen voor een korte periode (1798-1802) bij Leersum gevoegd. In archivistisch opzicht heeft deze periode weinig sporen nagelaten. In 1802 werd Darthuizen weer een zelfstandig gerecht om in 1811 wederom bij Leersum gevoegd te worden. Om vervolgens in 1816 weer een zelfstandige gemeente te worden. In 1857 kwam Darthuizen definitief bij de gemeente Leersum * .
In het archief viel geen systematische ordening te bespeuren. Derhalve is er (in 1974) gekozen voor een zaaksgewijze ordening van de stukken. In de inventaris zijn ook een viertal stukken opgenomen die betrekking hebben op de ambachtsheren.
Het archiefje is 0,40 strekkende meter groot.
Het archiefje is 0,40 strekkende meter groot.
Inventarisnummer 15 is helaas zoek geraakt.
laatste wijziging 21-10-2021
428 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden
Inventaris
3. Belastingen
13 Leggers van het oudschild- en schellinggeld, 1686, 1696 en 1706
5-1706: VERVOLG. Willem Willemsz ende Jan Willemsz sijn soon ende die kercke tot Leersum een hoeve landts henlieden te samen toebehorende bruijckt Jan de Cruijff om xv mudden Rogge Utregts dat mudde xxv strs facit viij ouds xxxix strs
Nu Eijgenaar Hendrik Mom bruijcker Cornelis Jordensz
ende de andere helfte om 10 amersfoortse mudden rogge a xxxix ix oudst xij st eijgenaer ende bruijcker uts
Mr Aert van Wijck een ½ hoeve landts off meer hem selven toebehorende bruijckt Jan Willemsz s jaers om 10 mudden rogge agt strs v outs xl strs
Nu Eijgenaer Hendrick Mom bruijckt Cornelis Jordensz
Willem van Nijvelt een halve hoeve landts gebruijct bij AntonisPelgrumsz s jaers om xxv mudden rogge Utregts elke mudde tot xxv strs facit xiij ouds xxvij strs
nu Eijgenaer de heer Francois de Wijs Lt Collonel ende bruijct Jan Hendrixen
Jufrr Snoede ende Dirck van Broeckhuijse twee hoeven landts bruijcker Gijsbert Pieters geeft Jaerlijx xiij ouds ende xij mudden Rogge Amersfoortse maat elcke mudde xxxix strs ft xxiiij ouds vj sts
Nu Eijgenaer Adriaen van Ossenbergh schout tot Doorn Bruijcker Gijsbert Tonisz
van het resterende vanden 2 hoeven eijgenaer schonauwen en bruijcker Jacob Jacobsen s jaerlijx 10 K gl tien mudden Rogge Utregt xxv st xj oud xviij sts
nu eijgenaer de hr Johan Baarle Bruijcker Ros Jansz
Juffr Baax twee hoeven Lants bruijckt Jacob Bouamn bij Eede geestimeert s Jaers den Hoop om L K gl facit xxiij ouds xxxiiij sts
Nu Eijgenaer de hr van Heeswijck Bruijcker Cornelis Jansz Broechuijsen
Peter van Wijck twee akkers ontrent een halve mr landts s jaers om een schepel rogge amersfoort facit ix st ix wit
nu eijgenaer ende bruijcker uts
Willem van Nijvelt eene hoeve landts Bruijcker Wouter Willemsz s jaers om xxviij mudden Rogge Utregts xxv st xvj ouds xxviij sts
Nu Eijgenaer den ad schaick Bruijckster Jan van Ommerens wed
Nu Eijgenaar Hendrik Mom bruijcker Cornelis Jordensz
ende de andere helfte om 10 amersfoortse mudden rogge a xxxix ix oudst xij st eijgenaer ende bruijcker uts
Mr Aert van Wijck een ½ hoeve landts off meer hem selven toebehorende bruijckt Jan Willemsz s jaers om 10 mudden rogge agt strs v outs xl strs
Nu Eijgenaer Hendrick Mom bruijckt Cornelis Jordensz
Willem van Nijvelt een halve hoeve landts gebruijct bij AntonisPelgrumsz s jaers om xxv mudden rogge Utregts elke mudde tot xxv strs facit xiij ouds xxvij strs
nu Eijgenaer de heer Francois de Wijs Lt Collonel ende bruijct Jan Hendrixen
Jufrr Snoede ende Dirck van Broeckhuijse twee hoeven landts bruijcker Gijsbert Pieters geeft Jaerlijx xiij ouds ende xij mudden Rogge Amersfoortse maat elcke mudde xxxix strs ft xxiiij ouds vj sts
Nu Eijgenaer Adriaen van Ossenbergh schout tot Doorn Bruijcker Gijsbert Tonisz
van het resterende vanden 2 hoeven eijgenaer schonauwen en bruijcker Jacob Jacobsen s jaerlijx 10 K gl tien mudden Rogge Utregt xxv st xj oud xviij sts
nu eijgenaer de hr Johan Baarle Bruijcker Ros Jansz
Juffr Baax twee hoeven Lants bruijckt Jacob Bouamn bij Eede geestimeert s Jaers den Hoop om L K gl facit xxiij ouds xxxiiij sts
Nu Eijgenaer de hr van Heeswijck Bruijcker Cornelis Jansz Broechuijsen
Peter van Wijck twee akkers ontrent een halve mr landts s jaers om een schepel rogge amersfoort facit ix st ix wit
nu eijgenaer ende bruijcker uts
Willem van Nijvelt eene hoeve landts Bruijcker Wouter Willemsz s jaers om xxviij mudden Rogge Utregts xxv st xvj ouds xxviij sts
Nu Eijgenaer den ad schaick Bruijckster Jan van Ommerens wed
056 Gerechtsbestuur Darthuizen
Inventaris
3. Belastingen
13 Leggers van het oudschild- en schellinggeld, 1686, 1696 en 1706
5-1706: VERVOLG. Willem Willemsz ende Jan Willemsz sijn soon ende die kercke tot Leersum een hoeve landts henlieden te samen toebehorende bruijckt Jan de Cruijff om xv mudden Rogge Utregts dat mudde xxv strs facit viij ouds xxxix strs
Nu Eijgenaar Hendrik Mom bruijcker Cornelis Jordensz
ende de andere helfte om 10 amersfoortse mudden rogge a xxxix ix oudst xij st eijgenaer ende bruijcker uts
Mr Aert van Wijck een ½ hoeve landts off meer hem selven toebehorende bruijckt Jan Willemsz s jaers om 10 mudden rogge agt strs v outs xl strs
Nu Eijgenaer Hendrick Mom bruijckt Cornelis Jordensz
Willem van Nijvelt een halve hoeve landts gebruijct bij AntonisPelgrumsz s jaers om xxv mudden rogge Utregts elke mudde tot xxv strs facit xiij ouds xxvij strs
nu Eijgenaer de heer Francois de Wijs Lt Collonel ende bruijct Jan Hendrixen
Jufrr Snoede ende Dirck van Broeckhuijse twee hoeven landts bruijcker Gijsbert Pieters geeft Jaerlijx xiij ouds ende xij mudden Rogge Amersfoortse maat elcke mudde xxxix strs ft xxiiij ouds vj sts
Nu Eijgenaer Adriaen van Ossenbergh schout tot Doorn Bruijcker Gijsbert Tonisz
van het resterende vanden 2 hoeven eijgenaer schonauwen en bruijcker Jacob Jacobsen s jaerlijx 10 K gl tien mudden Rogge Utregt xxv st xj oud xviij sts
nu eijgenaer de hr Johan Baarle Bruijcker Ros Jansz
Juffr Baax twee hoeven Lants bruijckt Jacob Bouamn bij Eede geestimeert s Jaers den Hoop om L K gl facit xxiij ouds xxxiiij sts
Nu Eijgenaer de hr van Heeswijck Bruijcker Cornelis Jansz Broechuijsen
Peter van Wijck twee akkers ontrent een halve mr landts s jaers om een schepel rogge amersfoort facit ix st ix wit
nu eijgenaer ende bruijcker uts
Willem van Nijvelt eene hoeve landts Bruijcker Wouter Willemsz s jaers om xxviij mudden Rogge Utregts xxv st xvj ouds xxviij sts
Nu Eijgenaer den ad schaick Bruijckster Jan van Ommerens wed
Nu Eijgenaar Hendrik Mom bruijcker Cornelis Jordensz
ende de andere helfte om 10 amersfoortse mudden rogge a xxxix ix oudst xij st eijgenaer ende bruijcker uts
Mr Aert van Wijck een ½ hoeve landts off meer hem selven toebehorende bruijckt Jan Willemsz s jaers om 10 mudden rogge agt strs v outs xl strs
Nu Eijgenaer Hendrick Mom bruijckt Cornelis Jordensz
Willem van Nijvelt een halve hoeve landts gebruijct bij AntonisPelgrumsz s jaers om xxv mudden rogge Utregts elke mudde tot xxv strs facit xiij ouds xxvij strs
nu Eijgenaer de heer Francois de Wijs Lt Collonel ende bruijct Jan Hendrixen
Jufrr Snoede ende Dirck van Broeckhuijse twee hoeven landts bruijcker Gijsbert Pieters geeft Jaerlijx xiij ouds ende xij mudden Rogge Amersfoortse maat elcke mudde xxxix strs ft xxiiij ouds vj sts
Nu Eijgenaer Adriaen van Ossenbergh schout tot Doorn Bruijcker Gijsbert Tonisz
van het resterende vanden 2 hoeven eijgenaer schonauwen en bruijcker Jacob Jacobsen s jaerlijx 10 K gl tien mudden Rogge Utregt xxv st xj oud xviij sts
nu eijgenaer de hr Johan Baarle Bruijcker Ros Jansz
Juffr Baax twee hoeven Lants bruijckt Jacob Bouamn bij Eede geestimeert s Jaers den Hoop om L K gl facit xxiij ouds xxxiiij sts
Nu Eijgenaer de hr van Heeswijck Bruijcker Cornelis Jansz Broechuijsen
Peter van Wijck twee akkers ontrent een halve mr landts s jaers om een schepel rogge amersfoort facit ix st ix wit
nu eijgenaer ende bruijcker uts
Willem van Nijvelt eene hoeve landts Bruijcker Wouter Willemsz s jaers om xxviij mudden Rogge Utregts xxv st xvj ouds xxviij sts
Nu Eijgenaer den ad schaick Bruijckster Jan van Ommerens wed
Datering:
5-1706
laatste wijziging 02-11-2020
laatste wijziging 21-10-2021
428 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden
Kenmerken
Datering:
1666-1811
Plaatsnaam:
Darthuizen
Omvang:
0,24
Openbaarheid:
Geheel openbaar
Soort archief:
Archieven van gemeentelijke organen
Herkomst:
Overheid_U
Auteur:
T.M. Lisman-Schaap, H.J. Postema, D. Ruiter
Rechtsvoorgangers:
Gemeentebestuur Darthuizen
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Regionaal Archief Zuid-Utrecht, Wijk bij Duurstede. Toegang 056 Gerechtsbestuur Darthuizen 1666-1811
VERKORT:
NL-WbdRAZU. 056
VOLLEDIG:
Regionaal Archief Zuid-Utrecht, Wijk bij Duurstede. Toegang 056 Gerechtsbestuur Darthuizen 1666-1811
VERKORT:
NL-WbdRAZU. 056
Categorie:
laatste wijziging 21-10-2021
428 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden