Mijn Studiezaal (inloggen)
056 Gerechtsbestuur Darthuizen
056
Gerechtsbestuur Darthuizen
Inleiding
Het kleine gerecht Darthuizen lag tussen de gerechten Leersum, Doorn, Overlangbroek en Nederlangbroek. Het wordt voor het eerst genoemd in 1253 * . De schout van Darthuizen, Everhardus, zoon van Everhardus, oefende namens de domproost van Utrecht het bestuur uit. Het gerecht Darthuizen was een Gaasbeeks leen. In 1459 verviel het dan ook aan de bisschop van Utrecht en later via de Habsburgse landsheren aan de Staten van Utrecht * . In 1714 verkochten de Staten de heerlijke rechten, waarbij de ambachtsheer de schout en schepenen mocht aanstellen, aan Jan van Beuningen (zie inv.nr.35). Na diens dood in 1720 kwam de heerlijkheid Darthuizen door middel van openbare verkoop op 20 augustus 1721 in handen van Frederick Verwout. Na diens overlijden ging de heerlijkheid op 17 mei 1728 over op Johan Verbeek. Toen deze in 1744 stierf verwierf Frederick van de Honert de heerlijke rechten. Vervolgens kwam het goed in bezit van Abraham Jacob van der Dussen die de heerlijkheid op 22 september 1760 kocht. Na het verscheiden van Van der Dussen in 1793 werd Cornelis Jan van Nellesteyn de laatste 18e-eeuwse ambachtsheer. Drie jaar later, werden onder het nieuwe Bataafse bewind, alle heerlijkheden opgeheven.
Ten tijde van de Bataafse republiek werd Darthuizen voor een korte periode (1798-1802) bij Leersum gevoegd. In archivistisch opzicht heeft deze periode weinig sporen nagelaten. In 1802 werd Darthuizen weer een zelfstandig gerecht om in 1811 wederom bij Leersum gevoegd te worden. Om vervolgens in 1816 weer een zelfstandige gemeente te worden. In 1857 kwam Darthuizen definitief bij de gemeente Leersum * .
In het archief viel geen systematische ordening te bespeuren. Derhalve is er (in 1974) gekozen voor een zaaksgewijze ordening van de stukken. In de inventaris zijn ook een viertal stukken opgenomen die betrekking hebben op de ambachtsheren.
Het archiefje is 0,40 strekkende meter groot.
Het archiefje is 0,40 strekkende meter groot.
Inventarisnummer 15 is helaas zoek geraakt.
Aanwijzingen voor de gebruiker
laatste wijziging 21-10-2021
428 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden
Inventaris
3. Belastingen 
21 Stukken betreffende de heffing van de 50e penning, 1795, 1796 
12-1795: Publicatie!
Het gerecht van Darthuyzen maakt aan allen en een iegelijk der ingesetenen van dit district bekend dat comissarissen tot den ontvangst van den vijftigsten penningh over dit gerecht, ingevolge de publicatie van de representanten ’s lands van Utrecht in dato 21e october 1795 zullen vaceren in den gerechtshuyze alhier op aankomende donderdag den 17 december 1795 voormiddags en dingsdag den 22 dito daer aan volgende van 10 tot 12 uuren.
Vermanende het gerecht een iegelijk tot deugdelijke en oprechte aanbreng als meede omme ten dage voorschreven te komen voldoen op poene als by placcaat van geseyde representanten word vermeld.
En op dat deze ten kennisse van een yder der ingesetenen zoude komen zal dezelve door den gerechts bode huys aan huys worden aangesegd ten einde door een yder gelesen te worden, en vervolgens aan het gerechtshuys worde aangeslagen na behoren.
In kennisse van my,
J. de Ridder
Het gerecht van Darthuyzen maakt aan allen en een iegelijk der ingesetenen van dit district bekend dat comissarissen tot den ontvangst van den vijftigsten penningh over dit gerecht, ingevolge de publicatie van de representanten ’s lands van Utrecht in dato 21e october 1795 zullen vaceren in den gerechtshuyze alhier op aankomende donderdag den 17 december 1795 voormiddags en dingsdag den 22 dito daer aan volgende van 10 tot 12 uuren.
Vermanende het gerecht een iegelijk tot deugdelijke en oprechte aanbreng als meede omme ten dage voorschreven te komen voldoen op poene als by placcaat van geseyde representanten word vermeld.
En op dat deze ten kennisse van een yder der ingesetenen zoude komen zal dezelve door den gerechts bode huys aan huys worden aangesegd ten einde door een yder gelesen te worden, en vervolgens aan het gerechtshuys worde aangeslagen na behoren.
In kennisse van my,
J. de Ridder
056 Gerechtsbestuur Darthuizen
Inventaris
3. Belastingen
21 Stukken betreffende de heffing van de 50e penning, 1795, 1796
12-1795: Publicatie!
Het gerecht van Darthuyzen maakt aan allen en een iegelijk der ingesetenen van dit district bekend dat comissarissen tot den ontvangst van den vijftigsten penningh over dit gerecht, ingevolge de publicatie van de representanten ’s lands van Utrecht in dato 21e october 1795 zullen vaceren in den gerechtshuyze alhier op aankomende donderdag den 17 december 1795 voormiddags en dingsdag den 22 dito daer aan volgende van 10 tot 12 uuren.
Vermanende het gerecht een iegelijk tot deugdelijke en oprechte aanbreng als meede omme ten dage voorschreven te komen voldoen op poene als by placcaat van geseyde representanten word vermeld.
En op dat deze ten kennisse van een yder der ingesetenen zoude komen zal dezelve door den gerechts bode huys aan huys worden aangesegd ten einde door een yder gelesen te worden, en vervolgens aan het gerechtshuys worde aangeslagen na behoren.
In kennisse van my,
J. de Ridder
Het gerecht van Darthuyzen maakt aan allen en een iegelijk der ingesetenen van dit district bekend dat comissarissen tot den ontvangst van den vijftigsten penningh over dit gerecht, ingevolge de publicatie van de representanten ’s lands van Utrecht in dato 21e october 1795 zullen vaceren in den gerechtshuyze alhier op aankomende donderdag den 17 december 1795 voormiddags en dingsdag den 22 dito daer aan volgende van 10 tot 12 uuren.
Vermanende het gerecht een iegelijk tot deugdelijke en oprechte aanbreng als meede omme ten dage voorschreven te komen voldoen op poene als by placcaat van geseyde representanten word vermeld.
En op dat deze ten kennisse van een yder der ingesetenen zoude komen zal dezelve door den gerechts bode huys aan huys worden aangesegd ten einde door een yder gelesen te worden, en vervolgens aan het gerechtshuys worde aangeslagen na behoren.
In kennisse van my,
J. de Ridder
Datering:
12-1795
laatste wijziging 04-11-2020
laatste wijziging 21-10-2021
428 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden
Kenmerken
Datering:
1666-1811
Plaatsnaam:
Darthuizen
Omvang:
0,24
Openbaarheid:
Geheel openbaar
Soort archief:
Archieven van gemeentelijke organen
Herkomst:
Overheid_U
Auteur:
T.M. Lisman-Schaap, H.J. Postema, D. Ruiter
Rechtsvoorgangers:
Gemeentebestuur Darthuizen
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Regionaal Archief Zuid-Utrecht, Wijk bij Duurstede. Toegang 056 Gerechtsbestuur Darthuizen 1666-1811
VERKORT:
NL-WbdRAZU. 056
VOLLEDIG:
Regionaal Archief Zuid-Utrecht, Wijk bij Duurstede. Toegang 056 Gerechtsbestuur Darthuizen 1666-1811
VERKORT:
NL-WbdRAZU. 056
Categorie:
laatste wijziging 21-10-2021
428 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden