Archieven

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Duurzaam webadres

Mijn Studiezaal

Reageren

Stuur een reactie naar Regionaal Archief Zuid-Utrecht

Inleiding

De inventaris van K. Heeringa uit 1927 is in 2022 door Herman Postema geheel herzien. Hierbij is de toegang hernummerd. Zie voor een vergelijking van de oude en de nieuwe nummers de bijgevoegde concordans.

1. Aanwijzingen voor de gebruiker

laatste wijziging 18-07-2023

3.607 beschreven archiefstukken

327 gedigitaliseerd

totaal 9.998 bestanden

Delen

Doorsturen per email

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Duurzaam webadres

Mijn Studiezaal

Reageren

Stuur een reactie naar Regionaal Archief Zuid-Utrecht

Inventaris

1. Archief van het stedelijk bestuur

1.1. Stukken van algemene aard

1.2. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen

1.2.1. Inrichting van bestuur, privileges, personeel en archief

229 Oorkonden van Frederik van Blankenheim, Sweder van Culemborg, Rudolph van Diepholt en David van Bourgondië, bisschoppen van Utrecht, waarbij zij aan de burgers van Rhenen voorrechten schenken, deze voorrechten bevestigen en een, tussen de bisschoppelijke stoel en de Staten van Utrecht ontstaan geschil regelen, 1403-1481; afschriften uit 1703

152 Stadsbestuur Rhenen

Inventaris

1. Archief van het stedelijk bestuur

1.2. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen

1.2.1. Inrichting van bestuur, privileges, personeel en archief

Delen

Doorsturen per email

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Duurzaam webadres

Mijn Studiezaal

Bestand

Reageren

Stuur een reactie naar Regionaal Archief Zuid-Utrecht

229

Oorkonden van Frederik van Blankenheim, Sweder van Culemborg, Rudolph van Diepholt en David van Bourgondië, bisschoppen van Utrecht, waarbij zij aan de burgers van Rhenen voorrechten schenken, deze voorrechten bevestigen en een, tussen de bisschoppelijke stoel en de Staten van Utrecht ontstaan geschil regelen, 1403-1481; afschriften uit 1703

1403-1481; afschriften uit 1703

1 omslag

Opmerkingen:

Van sommige akten zijn meerdere afschriften aanwezig.
Transcriptie door H.J. Postema, juli 2015.

laatste wijziging 09-02-2022

12-10-1403: Dit zegel diend tot supplement vant annexe product, sijnde een copije authenticq van seecker privilegie of geschrift op de naam van Frederick van Blanckenheijm, bisschop van Utrecht, aan de stad Rheenen gegeven gedateert den 12e october 1403, en de collatie en authentisatie van den secretaris Clerck, in dato den 18e februarij 1703 daeronder staende.
J.v. Doorslag

Copije
Wij Frederic van Blanckenheijm, bij der genaden Goits, ende des heijligen stuels van Romen, bisschop to Utrecht, doen kond ende kenlijck allen luden, alsoo wael den tegenwoirdigen als den toecomenden dat wij mit goeden voorsijnne dede bij raide ons raets ende goeder luden om merighen trouwen dienst den onse lieve ende getrouwe borgeren onser stadt van Rhenen ons ende onser kercken ende onsen voervaderen bisscopen to Utrecht menichfuldelicken doen sullen, ede hebben hem om den menichfuldelicken groten scaden ende verliese den onse getrouwe borgere voorschreven menichwerven voir onser kercken voorgeschreven geleden hebben ende mede omdat groote ongevalle van brande dat onse voorgenoemde borgers nu onlange tijt geleden gehadt hebben, daer sij hoer privilegien ende vrijheiden die sij van onsen voirvaderen bisscopen t’Utrecht verkregen ende verworven hebben in d’brant en verloren sijn, soo hebben wij gegeven ende geven mits desen tegenwoirdigen brieve voor ons ende onse nacomelingen biscopen tot Utrecht vrilike te hebben ende te gebruken ewelicken durende alsulc recht, previlegien ende vrijheiden als hijer naebescreven staen, in den eersten so sullen die borgers onser stat van Renen jaerlix op Sant Petere avont ad Cathedram maken negen lote, ende die borgers die die negen loten krijgen die sall onse richter in der tijt eeden dat sij kiesen sullen jaerlix twe borgermeisters ende daer toe selle nije scepene ende die sesse schepene

12-10-1403: VERVOLG.
sullen twee jaer inden schependom blijven, ende alle jaer op Sant Petere avont voorschreven sal men twe borgemeistere ende sesse schepene daer toe kiesen ende die borgemeisteren ende scepene sal men presenteeren onsen richter in der tijt tot Renen om die selve te eeden alse van auts gewoonlic is ende sij sullen daer voort recht doen nae hoeren ouder gewoonten ende heerkomen van onser wegen. Voort so sullen alle die borgere van Renen die wonaftigh sijn tusschen der Grebben ende der vorder aen beijden siden des berges quijt ende vry weesen van alle scattinge ende van onrechter gevijnge des gelts van kuermeden ende van dienst die behoren mach tot onser borch ter Horst behoudlic ons in allen dingen den genen die tot den dienst schuldich sijn mit reght. Voort soo sullen alle de borgers van Renen voorschreven alle onse gestichte door quijt en vry wesen van alle tollen mit horen lijve ende met hoeren guede, met weer dat eenich goet qwaeme te water off te lande dat neigende wer tot onsen tol tot Renen dat onse borgeren van Renen costen ende behielden en brukeden bijnnen onser stadt van Renen voorschreven, daer en sullen sij ghenen tolle afgeven, m[..] waert dat sij dat goet voortvuerde[n] so sulden sij dat vertollen gelijck die koepman gedaen soud hebben die dat goet aenbracht. Voort so en sal men ghenen borger onser stat van Renen voorschreven vanghen noghte onder borgen hauden also verre als die scepenen onser stat voorschreven kennen den ghenen also geguet te wesen, die bruecklick geworden is, dat genoich is tot rechter beteringe der bruecken wtgenomen doitslach en sulke misdaden daer die doet off die ewige kerker na sall volgen, off daer men hem aent lijff soude pijnen.

12-10-1403: VERVOLG.
Voert alle coopliede die tot onser stadt van Renen ten jaermercken comen sullen, hebben drije dagen voor dat ment cruijs gericht ende drije dagen daernae dat ment cruyce weder nederlecht ende die ghenen die daer comen ter weeckmercken sullen dyen dach hebben vast ende seecker geleyde te co[..]en te wesen ende en wech te varen mit hoeren lieve ende mit horen guede ten waer dat sy misdaden alsulke saicken daermen sy billic om ophauden off thueven soude wtgenomen die onse off ons lants vijant off vredeloos ons lants waren. Voort waer yemant die onser voorschreven stat van Renen hore prevelegien ende vrijheiden ijnbreken woude dat mochten die borgers onser stat voorschreven bij consent ende goetduncken des richters ende der scepene dan inder tijt wederstaen nae hore macht sonder toorn ende misdoen ons en onser nacomelingen bisscopen to Utrecht. Voert want onse stadt van Renen bij den eijnde van onsen lande gelegen is so sullen alle die borgers onser stat voorschreven quijt ende vry weesen van allen reysen uytgenomen gemein reysen die onsen gemeine landen aenliggen tusschen Nuede en Bodegraven. Voirt eenich burger van Renen die voor sijnen dagelixen richter te recht staen ofte rechte doen w[il] dien en sal men nijet citeeren voir onsen officiael van Utrecht ten waer in ge[w]eltelicken saken. Voert […….] kueren ende reynten alse die borgemeistere, scepene ende gemeynte onser stadt voorschreven by consent ende guetduncken ons off ons richters in onser voorschreven stadt ordineeren tot behoeff ons voerschreven stadt daer sullen die richtere, borgemeistere, scepene ende gemeynte voorschreven vry macht hebben op te setten ende afteleggen.

12-10-1403: VERVOLG.
Voort van allen opcomende kueren ende beteringen die dagelix vallen muge in onsen voorschreven stadt van Renen daer sullen wy ende onse nacomelingen bisscopen to Utrecht off hebben den vierden pennyng ende die ander drye penningen sullen gaen ende weesen tot nutschap ende oirbaer onser voorgenoemder stat van Reenen, ende dat om wy Frederic, bisscop to Utrecht, voorschreven willen dat alle dese voirschreven previlegien, rechten en vryheiden van ons ende onsen nacomelingen, bisscopen to Utrecht, ewelicken vast ende stede gehauden ende onverbroken blyven, soo hebben wy onse seghel aen desen brieff mit onser reghten wetentheijt doen hangen. Hyer waren aen ende over eerbore lude, her Willem van Renen, proist onser kercken tot Embric, onse vicarius, her Melis uten Enghe, ridder, Rutger van Doernic, hooffmeister, her Ludoloff Schulte, canonic onsen kercken Sant Marie to Utrecht, secretarius, Eernst van Hynderstein, maerscalc, Evert Freyse, reyntmeister ons hoiffs ende ons lants van Utrecht, ende andere onser mannen genoch. Gegeven op onser borch ter Horst inden jaire ons Heeren dusent vier hondert ende drie op den twelffsten dage in october in den negende jaer ons bissdoms voorgeschreven. Onderstont gescreven de mandato reverendi in chro? patris et divini? domini? episcopi Trajectensis superdicti per me Wilhelmum de Wije ipsius notarium juratum signatum scriptum et subscriptum ent besegelt met een groot root segel in forme van placcate. Nogh onderstont gecollationeert tegen zijn principale bryeff, wesende ongeraseert ende ongecancelleert, wel besegelt mit een uythangende segele van rode wassche, hebbende dubbelde stert ende daer mede bevonden auctentycq by my, en was ondertekend Surrekesteyn.
Accordeert met de authentycque copye ter secretarye der stadt Rhenen berustende, gedateert en beteyckent als voren. Actum den 28 february 1703. My t’oirconde
Klerck 1703

12-4-1421: Frederick bi der genaden Goits bisscop te Utrecht, maken kont allen luden mijt desen onsen openen brieve als dat wij verenicht sijn mytten borgeren ende buerluden der stat van Rienen van alle brueken ende mysdaden dair sy tot desen dage toe op date des briefs tegen ons in verbruect moegen hebben, en wij sceldense dair clairliken af quijt ende wij hebben belieft ende believen dat sij voirt meer hoere vrijheijden gebruken sullen, die sij van ons en van onsen voirvaderen bisscopen to Utrecht verkregen ende verworven hebben, als van hoeren reghten, tollen en accijsen, nae wtwijsinge haere hantvesten ende brieven, ende die borgermeijste en scepenen jaerlix te kiesen en te eden, alsoe als dat gewoenliken is na ijngehout hoere hantvesten en brieven. In orkonde des briefs besegelt mijt onsen segel. Gegeven int jaer onss Heeren dusent vier hondert een en twijntich, des twaelfften dagh en aprills.
Naer collatie deser brieven met hunne principalen, geschreven op franchijn, en besegelt yder met een segel, in root wassche gedruckt, en aen een franchijne steerte daer onder aen hangende, hebbe ick ondergeschreven secretaris der stadt Rhenen deselve daer mede accordeerende bevonden, den 28e februari 1703.
Mij t’oirconde
Klerck 1703

31-7-1425: Dit zegel dient tot supplement vant annexe product synde een copye authenticq van seeckere twee brieven van de bischoppen van Utrecht, Sweder en Freerick, rakende de privilegien der stad Rheenen, gedateert 1425 en 1421, en de collatie en authentisatie van den 28e february 1703, vanden secretaris derselver stadt C. Clerck daer onde staende.
J.v. Doorslag

Copye
Wy Sweder, bi der genaden Goits en des heiligen stuels van Romen elect confermert van Utrecht, bekennen mit desen openen brieve, dat wij onsen getruwen borgeren ende onser stadt van Renen alle alsulke privilegyen, vryheyden, reghten, wilkoren en kueren die derselver onser stadt vrijheiden aengaen soo als sy die van onsen voervaderen bisschoppen to Utrecht gehadt en gebruijckt hebben, hem die confirmert en gestediget hebben, confirmeren ende stedigen mit desen brieve ende omdat wij willen dat hem dat vast en stede sij, soo hebben wij hem desen brieff mit onsen segel doen besegelen. Gegeven ter Horst int jaer onss Heeren dusent vier hondert vijve en twentigh op Sant Peters avent ad Vincula. Onderstont per me Wilhelmum de Wije, secretarium divini? md? etc. En was onder aen hangende een franchijne zegel in roden wassche.

1433: Copie
Wy Rodolph van Diepholt, byder genaden Goits ende des heyligen stoels van Romen, elect confirmeert van Utrecht, bekennen mit desen openen brieve dat wy onser stadt van Renen ende van onsen getrouwen borgeren der voirgenoemde stat van Renen alle alsulcke previlegie, vryheyden, rechten, wilkoeren en kueren die der selver onser stadt van Renen vriheyden aengaen, soes y die van bisscop Frederick van Blanckenhem en van zynen voirvaderen bisscopen toe Utrecht, saliger gedachten, tot op desen daghe toe, date des briefs gehadt ende gebruyct hebben, hem die confirmeert ende gestedicht hebben, confirmeren ende stedigen mit desen onsen tegenworidgen transfixbrieve. Ende om dat wy willen dat hem dat ummer vast ende stede sy soe hebben wy hem desen bryeff mit onsen segele doen besegelen. Gegeven bynnen onser stat van Renen inden jare ons Heeren dusent vierhondert drye ende dertich des vrydages nae Sant Gregorius dach.
Gecollationeert tegen synen transfix brieve wesende ongeraseert, ongecancelleert, wel besegelt mit een vuyt hangende segele [in] roden wassche, mit onckele doergesteken sterte. Ende daer mede bevonden auctentyck by my
Surrekesteyn

9-5-1481: David van Bourgoend bij der genaden Goits bisscop t’Utrecht, allen den genen die desen brieff sullen sien ofte hoeren lesen saluijt. Alsoe inden jare van seven ende tseventigh lestverleden sekere twyst ende schelingen verresen ende opgecomen sijn tusschen ons ende prelaten, dekend ende capittelen onser vijff Goitshuyse, onse ridderschap, stat ende stede onss gestichts van Utrecht, aen dese sijde der IJsselen, roerende van onderhoudinge der privilegien, rechten, statuten, gewoenten ende oude heercome onss gestichts voorschreven bij welcke twyste ende schelinge voirschreven alsoe in onsen lande voorschreven staende sijn sekere ende vuele gebreke bij enigen onsen ondersaten geestelike ende weerlike in onsen lande ende steden bynnen desen tyden geschiet ende omme dan alsulcke gebreken voirt te verhoeden, ende alle twyst ende schelinge neder te leggen, syn de prelaten, dekenen ende capittelen onser vyf Goits huysen, onse ridderschap, onse stat ende steden voirschreven van ons eernstelike begerende geweest wij geheel ende all vergeven, verlaten, ende quijtschelden wouden alle dat gene onss vander tijdt tot nu toe mysdaen magh wesen in enigerwijs en? dan willende vorder gebreke ende dwalinge verhoeden ende ruste ende vrede in onsen lande als wij bij der hulpe van Goide tot desen dage toe gedaen hebben nae onsen vermegen onderhouden hebben. Allen prelaten, dekenen ende cappittelen onser vijf Goitshuysen ende die gemene geestelicheit, ridderschap, stadt ende steden onss gestichts voirschreven samentlike end elcken bysonderen ende voert alle anderen die sich van syns selfs ofte van hoe wegen ofte in hoeren name in desen twyste ende geschele gemenget ofte der in enigermannen toe doene gehadt mochte hebben tot desen daege toe vergeven, verlaten ende quytgescholden, vergeven, verlaten end quytschelden mit desen onsen brieve alle dat gene dat sij ofte iement van hem ons ofte den onsen mysdaen

9-5-1481: VERVOLG.
mogen hebben, ofte ons als voirschreven van hoeren wegen myschiet mach wesen, behautlike singulaer persoenen voir ’t gene hem roerende is mit recht te moge vervolgen sonder daeromme enige wrake te sullen doen ofte laten doen daer iement anders ofte die prelaten, dekenen ende capittele, ridderschap, stat ende steden voirschreven ende hoeren mederwerckeren dair omme tot enige tyden yet te eysschen mit rechte ofte anders bynnen der tyt als voirschreven geschiet mer wy sullen den selven alle myne vrientschap ende gonste bewysen ende van den onsen laten geschien als een guet geuedich heer syne ondersaten schuldich is te doen. Ende sullen onsen prelaten, dekenen ende cappittelen, onser ridderschap, stat en steden en leenmannen ende mansmannen onss gestichts voirschreven houden ende laten blijve rustelycke in allen hoeren privilegien, rechte, gewoente ende oudeheercomen als sy geweest syn by onsen voirvaderen tyden bisschoppen t’Utrecht. Ende hiermede sael alle onhede aen beyden seyden off ende te nyet wesen in allen manieren off dese schelinge nyet opgeresen en waer sonder enich crot, hynder, letsel ofte moeyenisse off make hieromme te doen ofte te doen doen in enigerwys aen onse huysejyn, alle onse dieners, geestelick ofte weerlic, ende allen den genen die sich in desen saken van onser wegen gemenget hebben, ofte te doen mogen gehadt hebben behoutlick singulaer persoenen. Voir geven hem roerende is mit reght te mogen vervolgde ende onse ecclesie, ridderschap, stat ende steden voirschreven sullen sich nu allen saken tegens ons ende den onsen bewysen als guede ondersaten schuldich syn te doen. Ende alle die gene die omme dese schelinge wille mit onser stat van Utrecht voirschreven gebannen, verdreven, wtgeweken off wt syn hueten gaen soe wel geestelic als weerlic sullen daer

9-5-1481: VERVOLG.
weder in mogen comen, wesen ende verkeren alsse te voeren ende voert een igelick sal mogen comen wesen ende verkeren in al onse lande, stat ende steden voirschreven gelyck off dese schelinge nyet verresen en ware. Alle dese punthen sonder argelist des tot oirconde hebben wy David bisscop voirschreven desen onsen brieff mit onsen zegel doen besegelen. Ende want wij ecclesie, ridderschap, stat ende steden des gestichts voirschreven alle punthen voirschreven ons aendraegende mede belieft ende beloeft hebben, soe hebben wy ecclesie, vyff Goitshuyse, als ten Doem, Oudemunster, t Sant Peter, t Sant Johan, ende t Sant Marien kercken t’Utrecht onser vyf Goitshuyse segelen ende wij Johan borghgreve van Montfoerde, heer tot Doirenweerde, Johan van Rynesse van Ryynouwe, Steven van Zulen van Nyvelt, ridders, Johan van Rynnesse, here Johans zoen van Rynnesse van Rynnouwen, ridders, ende Frederic wten Hame, knapen van wege der ridderschap voirschreven dair toe gebeden onse zegelen ende wy stat van Utrecht onser stat zegel ende stede van Amersfoert ende van Rhenen onser stede zegelen mede aen desen brieff doen hangen, welker brieve sess syn alleens ludens van woerde te woerde. Ende waert oic dat dese brieve mit allen zegelen nyet besegelt en waere ende eenige ontbraken des nyet tegenstaende souden sy nogtans van machte ende waerden wesen ofte sy al besegelt waere, sonder argelist. Gegeven int jaer ons Heeren dusent vier hondert een ende tachtentich op ten negenden dach in meye. Was geschreven op franchyn, hebbende onder aen of uythangende vyftien zegelen so grote als kleyne, waervan seven in rooth en aght in groen wasch. En buyte vomme? geteeckent F. Jeuchuzf? Lagerstont naer collatie hebbe ick ondergeschreven secretaris der stadt Rhenen desen met syn principaele gedateert en besegelt als boven accorderende bevonden den 28e februarii 1703 onderstont mij t’oirconde en was ondertekent C: Klerck 1703.

230 Akte van Frederik van Blankenheim, bisschop van Utrecht, waarbij hij aan de burgers en buurlieden van Rhenen alle misdaden kwijtscheldt, en de privileges van de stad bevestigt, 12-4-1421 i

231 Bevestiging door Sweder van Culemborg, geconfirmeerd elect van Utrecht, van de privileges door de vorige bisschoppen van Utrecht aan de stad Rhenen gegeven, 31-7-1425 i

232 Bevestiging van de privileges van Rhenen door keizer Karel V, 1528 i

233 Octrooi van Karel V tot het houden van een paardenmarkt te Rhenen, 23-9-1552 i

234 Ordonnanties voor de stad Rhenen; afschrift, 1403-1663

235 Kopieën van brieven en extracten uit de registers van de stad betreffende de tijnsgoederen, circa 1530

236 Generale ordonnantie van Karel V op de administratie van de politie en justitie te Rhenen, 1546 i

237 Afschrift van de Ordonnantie van keizer Karel V op de administratie der justitie en politie uit 1546, z.j.

238 Concept-reglementen voor het bestuur der stad en het handhaven der orde in verschillende zaken de stad aangaande, 1546-1722

239 Aanstellingen van magistraatspersonen door de prinsen van Oranje, 1613-1615, 1617-1619, 1637, 1640-1642, 1645-1648, 1674

240 Eedsformulieren gebruikt door de magistraatspersonen, ambtenaren en militaire autoriteiten bij de aanvaarding van hun ambt, 1667-1808

241 Register van stukken, op het stadhuis gelicht met bijlagen, 1694-1802

242 Inventarissen van politieboeken, gerechtelijke registers en losse papieren, aangetroffen op de secretarie op 21 juli 1705 en 24 augustus 1706

243 Akte van aanstelling van een rentmeester van het Agnietenconvent, 1785

244 Stukken betreffende de bijeenkomsten der grondvergaderingen, 1795-1803

245 Akten van burgerschap, uitgereikt aan burgers van Rhenen na de aflegging der verklaring van trouw aan de regeringsvorm; met enige van deze verklaringen, 1796, 1798

246 Stukken betreffende het geschil tussen de regering der stad Rhenen en Arie Hovestad, die in 1798 was ontzet uit zijn ambt als buitenbode der stad, wegens het omkopen van stemmen ter gelegenheid van de verandering der stadsregering in 1796, en nu verzoekt weer te worden aangesteld, 1799

247 Stemregister, waarin handtekeningen van burgers, die verklaren een afkeer te hebben van het stadhouderschap, het foederalisme, de aristocratie en de regeringloosheid, en hierdoor stemgerechtigd worden en het burgerschap verkrijgen; gedeeltelijk gedrukt, 1798, 1803

248 Reglementen voor het bestuur der stad Rhenen, 1803, z.j

249 Stembiljetten door stemgerechtigde burgers van Rhenen ingevuld tot benoeming van een gecommitteerde om met het stadsbestuur te confereren volgens publicatie van 1 april 1805, 1805

250 Stembiljetten door stemgerechtigde burgers van Rhenen ingevuld tot benoeming van een lid in het gemeentebestuur, 1805-1805

251 Stembiljetten door stemgerechtigde burgers van Rhenen ingevuld tot benoeming van een maire en een algemene aanklager, circa 1813

252 Akten van aanstelling door het gemeentebestuur tot kameraar, kerkmeester en stadsbode, 1806-1808

253 Stukken betreffende het beklag door hoofdschout Jacob van Manen ingediend bij de Minister van justitie wegens het maken van inbreng op zijn gezag door het gerecht, 1807

254 "Procès verbal des opérations de l'assemblée de la section Rhenen, du canton de Rhenen, arrondissement d'Amersfoort, département du Zuyderzee", benevens een gedrukte instructie voor de voorzitters van de kantonvergaderingen, 1813

1.2.2. Grenzen van het stadsgebied. Bevolking

1.2.3. Openbare werken en brandweer

1.2.4. Toezicht op levensmiddelen

1.2.5. Arbeid en bedrijven

1.2.6. Kerkelijke zaken

1.2.7. Onderwijs

1.2.8. Processen door de stad gevoerd

1.2.9. Koningshuis

1.2.10. Militaire zaken

1.2.11. Stadsbezittingen

1.2.12. Financiën

1.2.13. Gewestelijk bestuur

1.2.14. Gewestelijke belastingen

1.2.15. Veenendaal

2. Gedeponeerde archieven

3. Stukken waarvan het verband met dit archief niet is aangetoond

4. Concordans

laatste wijziging 18-07-2023

3.607 beschreven archiefstukken

327 gedigitaliseerd

totaal 9.998 bestanden

Delen

Doorsturen per email