De Vereniging Spaarbank Vianen werd opgericht op 1 oktober 1848. Zij kwam voort uit de Maatschappij ter verbetering van het lot der Armen "Vlijt geeft Zegen" (waarvan de bestuursnotulen en enige andere stukken in dit archief zijn opgenomen). Deze maatschappij op haar beurt, vond haar oorsprong in het plaatselijk departement van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen. Doel van de vereniging was het bevorderen van de spaarzin van de "mingegoede ingezetenen", vrij vertaald: de kleine man. Deze moest in staat worden gesteld om met een relatief geringe inleg een financiële reserve te kweken. Het spaargeld werd belegd om van de rente het ingelegde kapitaal te laten groeien. Hoewel eenieder met zijn spaargeld bij de bank terecht kon, was de vereniging een zeer besloten aangelegenheid. Lid worden ging uitsluitend door benoeming door het bestuur. Het aantal leden was derhalve zeer gering en viel vaak samen met het bestuur dat uit vijf directeuren bestond. De bank kreeg rechtspersoonlijkheid in 1904. Jarenlang hield de bank zitting in de raadzaal van het gemeentehuis tot in 1909 een eigen gebouw werd verworven aan de Langendijk. De bank trad rond 1910 toe tot de Nederlandse Spaarbankbond die de aangesloten banken door belangenbehartiging, bancaire dienstverlening en advisering ondersteunde. In 1967 is de vereniging opgeheven en ging de bank op in de Coöperatieve Raiffeisenbank te Lexmond.

Het archief werd destijds ondergebracht bij de gemeente Vianen. Na toetreding van Vianen tot het RHC Zuidoost Utrecht werd het archief bij laatstgenoemde archiefdienst in bewaring gegeven. In 2018 is een plaatsingslijst vervaardigd, in afwachting van een besluit over de verdere bewerking van het archief. Het vervaardigen van een definitieve toegang is alleen zinvol wanneer het flink beschadigde archief kan worden gerestaureerd. Gezien de slechte staat waarin een groot aantal stukken verkeert, is het archief maar beperkt toegankelijk. De omvang van het archief bedraagt 8 strekkende meter.

Stukken uit dit archief kunnen worden aangevraagd door vermelding van de naam en het archiefbeheersnummer tussen ronde haken:
- Vereniging Spaarbank Vianen, 1845-1967 (461),
- het of de inventarisnummers van de stukken.