Het gerecht Schonauwen was ongeveer 771 morgen groot en omvatte de ontginningseenheid Vuylcoop. Kort na de ontginning schonk de bisschop van Utrecht in 1134 in eerste instantie het tiendrecht aan de abdij van Mariënweerd en in 1139 ook nog de tijns en de rechtsmacht in volle eigendom. In 1271 gaven abt en convent de rechtsmacht over het gebied, met uitzondering van de uithof die de abdij hier had, in leen aan Hubert van Beusichem, heer van Culemborg, die hem wellicht kort hierna in achterleen gaf aan zijn broer Dirk Splinter van Beusichem. Gedurende eeuwen bleef het gerecht bezit van de eigenaars van het kasteel. In 1727 werden huis en heerlijkheid gescheiden in twee afzonderlijke lenen.

Van het archief van het gerechtsbestuur zijn slechts fragmenten bewaard gebleven.