Dankzij transcripties beter zicht op de stad Rhenen eind zeventiende eeuw

Gepubliceerd op 11 november 2022 in Nieuws.

Onlangs voltooide een van onze trouwe vrijwilligers de transcriptie van de raadsbesluiten van de stad Rhenen van augustus 1696 tot september 1700 (toegang 152, Stadsbestuur Rhenen 1337-1813, inv.nr. 15). Met een transcriptie wordt een oude tekst overgezet in modern schrift. Dit fraai geschreven register met liefst 545 bladzijden aan stedelijke resoluties is namelijk minder eenvoudig te lezen dan het lijkt. Het soms omslachtige taalgebruik, afkortingen van woorden en in onbruik geraakte woorden kunnen flinke hindernissen vormen.

Vrijwilliger Els Verhaar noemt zelf het voorbeeld van het woord sprinckhengsten (maart 1698).  Hierbij dacht zij eerst aan paarden voor springwedstrijden, maar het gaat om keurhengsten. Er zijn terugkerende onderwerpen, zoals de zorg voor goede brandemmers en deugdelijke ladders. Bij de Vrede van Rijswijk in 1697 is het feest. De stad vergaderde in deze jaren ook vaak over het gedrag van een dominee die een verhouding begon met de zus van zijn echtgenote. Ook toen was er aandacht voor de naam en faam van mensen, maar voor de vrouw in kwestie was die er amper. De verzuchtingen over de trage rechtsgang in deze zaak zijn heel herkenbaar. Van week tot week kun je in de raadsbesluiten volgen wat er speelde in een stad eind zeventiende eeuw, gezien door de ogen van mensen met een bestuurstaak.

Scan van pagina 242 van de Resolutie van burgemeesters, schepenen en raden Rhenen, 1696 aug. 17-1700 sept. 28. Toegang 152, inventarisnummer 15
Scan van pagina 242 van de Resolutie van burgemeesters, schepenen en raden Rhenen, 1696 aug. 17-1700 sept. 28. Toegang 152, inventarisnummer 15
Afbeelding van de transcriptie, met aanduiding van de Transcriptieknop

Inmiddels zijn er voor alle Rhenense raadsbesluiten vanaf 1556 tot en met 1700 transcripties op onze website, samen met kleurenscans van de originelen. Ook voor Wijk bij Duurstede loopt er bij het Regionaal Archief Zuid-Utrecht al jaren een project om de raadsbesluiten zo toegankelijk te maken. Op de website kun je de transcripties openen door links naast de scans te drukken op de knop waarop een ganzenveer is afgebeeld.